Początki Muzeum sięgają 1906r. Jego twórcy Teodora i Izydor Gulgowscy byli założycielami, pierwszego na ziemiach polskich, muzeum na wolnym powietrzu. Urządzili je w XVIIIw. gburskiej chałupie, którą odkupili od miejscowego gospodarza Michała Hinca. Zgromadzili tam typowe dla tego czasu, sprzęty domowe i gospodarskie oraz cenną kolekcję złotem haftowanym czepców, obrazów malowanych na szkle i ceramiki. Naukowa działalność i społeczne pasje Założycieli Muzeum spowodowały także rozwój miejscowego rękodzieła i odkryły piękno kaszubskiej sztuki ludowej, które tkwi w misternych korzennych plecionkach i wielobarwnych wdzydzkich haftach. Już ponad 100–letnie Muzeum to obszar położony nad brzegiem jeziora Gołuń zabudowanego obiektami regionalnej architektury. Chałupy, dwory, szkoła, kuźnia, karczmy, młyny, kościoły, budynki gospodarcze i warsztaty rzemieślnicze (49 obiektów z Kaszub i Kociewia) świadczą o bogactwie i różnorodności wiejskiego budownictwa z okresu od XVII do XXw. Wiernie odtworzone wnętrza wraz z autentycznym wyposażeniem, czasowo uruchamiane urządzenia gospodarcze i przemysłowe nadają temu miejscu niezwykły klimat, spotęgowany malowniczym położeniem i walorami otaczającej przyrody.